Tăng huyết áp

Tăng huyết áp (cao huyết áp) xảy ra khi huyết áp tâm thu ≥ 140 mmHg hoặc khi huyết áp tâm trương ≥ 90 mmHg.

Có 2 nhóm nguyên nhân cao huyết áp. Đó là

– Tăng huyết áp nguyên phát: chiếm tới trên 95%, hay còn gọi là tăng huyết áp vô căn.

– Tăng huyết áp thứ phát: hay còn gọi là tăng huyết áp có căn nguyên. Loại này chỉ chiếm khoảng 5%.

Những người bị cao huyết áp thường không có triệu chứng gì đặc biệt. Có thể âm thầm kéo dài trong nhiều năm.

Trong một số trường hợp huyết áp đột ngột tăng rất cao, người bệnh có thể thấy các dấu hiệu sau:

• Đau đầu, hoa mắt, chóng mặt
• Nhìn mờ hoặc chảy máu mắt
• Đau tức ngực, khó thở
• Cơn nóng bừng mặt
• Buồn nôn hoặc nôn
• Chảy máu mũi

Các biến chứng bệnh lí có thể xảy ra trên các cơ quan quan trọng của cơ thể như não bộ, tim mạch, thận. Có thể kể đến như:

– Tim: bệnh này gây nên các tình trạng cấp cứu tim mạch như phù phổi cấp, nhồi máu cơ tim cấp. Nếu diễn biến lâu dài có thể dẫn tới đau thắt ngực ổn định, suy tim, dày thất trái…

– Mạch não: cao huyết áp nguy hiểm bởi là nguyên nhân của các tai biến mạch não như xuất huyết não, nhồi máu não, tai biến mạch não thoáng qua…

– Thận: Hậu quả của tăng huyết áp để lại cho thận gây nên đái máu, protein niệu… cuối cùng dẫn tới suy thận.

– Bệnh động mạch ngoại vi như phình tách động mạch chủ cũng là một biến chứng đe dọa tính mạng người bệnh.

– Mắt: phù đáy mắt, xuất huyết xuất tiết võng mạc, giảm thị lực, thậm chí mù lòa.

Điều trị cao huyết áp là một điều trị suốt đời. Tuyệt đối không được tự ý bỏ thuốc huyết áp. Để điều trị hiệu quả, cần:

– Thay đổi lối sống

Thay đổi lối sống ở bệnh nhân cao huyết áp là bắt buộc dù ở bất cứ giai đoạn nào, bao gồm:

• Giảm cân nặng nếu thừa cân
• Chế độ ăn giảm muối
• Hạn chế ăn mỡ động vật bão hòa, thức ăn nhiều cholesterol như nội tạng động vật. Hạn chế ăn các chất ngọt, tinh bột.
• Hạn chế uống rượu bia
• Bỏ hút thuốc lá
• Tăng cường luyện tập thể lực đều đặn 30-45 phút mỗi ngày nếu không có chống chỉ định.

– Dùng thuốc hạ huyết áp

Một số nhóm thuốc tăng huyết áp được sử dụng cho bệnh nhân như:

• Thuốc chẹn beta giao cảm: atenolol 25-100 mg/ngày, bisoprolol 5-20 mg/ngày
• Thuốc chẹn alpha giao cảm: doxazosin 1mg/ngày
• Thuốc tác dụng lên hệ giao cảm trung ương: methydopa 250-2000 mg/ngày
• Thuốc lợi tiểu: furosemide 20-320 mg/ngày, hydrochlorothiazid 25-50 mg/ngày
• Thuốc chẹn kênh canxi: nifedipin 10-120 mg/ngày, amlordipin 5-10 mg/ngày

Bệnh nhân nên uống thuốc huyết áp theo sự kê đơn của bác sỹ.