Đi cầu ra máu tươi: nguyên nhân và cách điều trị

Sau khi đi vệ sinh xong, bạn có thể thấy máu trong phân, có vết trên giấy vệ sinh hoặc giọt trong bồn cầu. Nhiều người bỏ qua điều này như không có gì hoặc họ quá xấu hổ để tìm kiếm sự giúp đỡ. Tuy nhiên đây có thể là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn.

1. Nguyên nhân đi ngoài ra máu 

Nguyên nhân đi ngoài ra máu rất đa dạng. Tùy thuộc vào từng nguyên nhân mà có biểu hiện bệnh lý khác nhau.

1.1. Đi cầu ra máu do bị trĩ 

Đi ngoài ra máu là dấu hiệu phổ biến nhất của bệnh trĩ. Bệnh xảy ra khi các tĩnh mạch và mạch máu ở vùng hậu môn và trực tràng bị sưng, phình to vì giãn hoặc kích ứng. Bệnh được chia thành 3 dạng: trĩ nội, trĩ ngoại và trĩ hỗn hợp. Những người có thói quen ngồi lâu trong nhà vệ sinh, táo bón mạn tính, phụ nữ có thai,… là những đối tượng dễ mắc trĩ.

Đi ngoài ra máu là biểu hiện thường gặp trong bệnh trĩ

Biểu hiện của bệnh trĩ bao gồm:

• Đi ngoài ra máu, thường máu đỏ tươi
• Có cảm giác nặng tức ở hậu môn, mót rặn
• Thường xuyên bị kích thích hoặc ngứa hậu môn
• Đi ngoài thấy búi trĩ sa ra ngoài hậu môn

Tuy không đe dọa đến tính mạng nhưng bệnh trĩ có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe như thiếu máu, hoại tử hậu môn, tắc nghẹt búi trĩ,..

1.2. Đi cầu ra máu do nứt kẽ hậu môn 

Nứt kẽ hậu môn là tình trạng ở niêm mạc hậu môn có vết rách gây đau đớn cho bệnh nhân mỗi khi đi đại tiện. Các vết nứt thường do đi ngoài phân lớn và cứng, bệnh nhân cố rặn phân ra ngoài khiến vết rách bị tổn thương.

Tình trạng này khiến bệnh nhân có cảm giác đau, đi cầu ra máu, máu đỏ tươi dính trong phân hoặc giấy vệ sinh.

1.3. Đi nặng ra máu do táo bón 

Đi cầu ra máu do táo bón là một triệu chứng thường gặp, không nguy hiểm nhưng nếu để lâu không khắc phục sẽ dẫn tới bệnh trĩ, nứt hậu môn hoặc các bệnh lý khác tại trực tràng- hậu môn. Táo bón thường xuất hiện khi bệnh nhân uống không đủ nước,ăn nhiều đồ khó tiêu, nhịn tiêu trong thời gian dài.

Nguyên nhân đi ngoài ra máu ở táo bón là do khi bị táo bón phân sẽ vón cục lớn, khô cứng, khi đi ngoài phải rặn mạnh để đẩy phân ra ngoài, làm ống hậu môn bị sưng đỏ, phù nề thậm chí rách kẽ hậu môn và đại tiện ra máu tươi thường lẫn vào phân.

1.4. Đi cầu ra máu do ung thư đại trực tràng 

Trong một số ít trường hợp, phân có máu có thể là dấu hiệu của ung thư đại trực tràng. 

Nhìn chung ung thư trực tràng ở giai đoạn đầu không có triệu chứng rõ ràng nên thường khó phát hiện. Nếu có, các dấu hiệu thường là:

• Thay đổi thói quen đi cầu (đi tiêu) như tiêu chảy, táo bón, phân dẹt kéo dài trong nhiều ngày; đau quặn bụng
• Đi ngoài phân có máu đỏ tươi, nâu sẫm hoặc đen trong phân, đồ lót hoặc giấy vệ sinh
• Suy nhược cơ thể, mệt mỏi, sụt cân

1.5. Đi cầu ra máu do Viêm loét đại trực tràng 

Viêm đại trực tràng cũng là một trong những nguyên nhân gây đi cầu ra máu. Bệnh xảy ra khi lớp niêm mạc trong lòng đại trực tràng bị tổn thương gây ra tình trạng viêm, sưng đỏ. Bệnh lâu ngày tạo ra các vết trợt, ổ loét sâu.

Đi cầu ra máu là một trong những dấu hiệu viêm loét đại trực tràng

Tùy theo mức độ tổn thương mà bệnh có biểu hiện khác nhau. Trong trường hợp điển hình, bệnh nhân có biểu hiện đi ngoài ra máu, có thể có máu tươi lẫn dịch nhầy trong phân; người bệnh đi đại tiện nhiều, đau quặn bụng thường xuyên, luôn cảm thấy mệt mỏi, khó chịu và có thể bị sốt.

Bệnh viêm loét đại trực tràng nếu không thể điều trị dứt điểm có thể chuyển sang giai đoạn mạn tính. Nó không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh mà còn là giảm chất lượng cuộc sống, gia tăng nguy cơ mắc ung thư đại tràng.

1.6. Đi cầu ra máu do Polyp trực tràng 

Triệu chứng đi cầu ra máu còn là dấu hiệu cảnh báo bệnh nhân có polyp trực tràng. Polyp tại trực tràng là những khối u có thể phẳng, hơi nhô lên hoặc có cuống và xuất hiện trên lớp lót bên trong của ruột.

Hầu hết các polyp không gây ra triệu chứng sớm và được phát hiện thông qua các quy trình sàng lọc khác nhau, bao gồm nội soi đại tràng, soi đại tràng sigma hoặc chụp CT. 

Khi các triệu chứng xảy ra, chúng có thể bao gồm: đi ngoài phân có máu tươi  phủ ngoài mặt phân, phân có khuôn và không trộn lẫn với máu. Kèm theo đau buốt vùng hậu môn, thiếu máu hoặc sụt cân

1.7. Một số nguyên nhân khác gây đi cầu ra máu  

Cũng có những nguyên nhân khác gây đi cầu ra máu, bao gồm: viêm đại tràng ,bệnh túi thừa, mụn cóc hậu môn, giãn mạch (mạch máu bất thường trong đường tiêu hóa),…

2. Biểu hiện thường gặp khi đi cầu ra máu?

Biểu hiện của đi cầu ra máu thường rất đa dạng. Đôi khi chúng ta có thể nhìn thấy trên khăn giấy vệ sinh hoặc trong nhà vệ sinh sau khi đi tiêu dưới dạng máu đỏ tươi; chảy máu xảy ra cao hơn trong đường tiêu hóa có thể làm cho phân có màu đen. Tuy nhiên với lượng máu ít thì chỉ có thể được phát hiện bằng xét nghiệm kiểm tra máu ẩn trong phân. 

Bên cạnh đó nên chú ý thêm các triệu chứng gợi ý nguyên nhân và mức độ của tình trạng đi cầu ra máu:

• Ngứa hay đau hậu môn
• Cảm giác đau nóng hay đau xé bụng khi đi cầu
• Sốt, sụt cân, hay đổ mồ hôi đêm – thường là biểu hiện bệnh lý ác tính
• Tiêu chảy
• Muốn đi cầu nhưng không đi được
• Đau bụng
• Phân đen hay đỏ bầm
• Thay đổi số lần đi cầu trong ngày hay tính chất phân thay đổi (lỏng hơn hay đặc hơn)
• Đi cầu ra máu kéo dài hay tái đi tái lại

3. Đi cầu ra máu cần phân biệt với những trường hợp nào? 

Hiện tượng đi ngoài phân đen do đi cầu ra máu cần phân biệt với các trường hợp ăn gan, lòng, tiết canh, uống một số thuốc có màu đỏ như cam thảo, rifampicin… do bệnh nhân đi ngoài phân cũng có màu đen dễ nhầm lẫn với chảy máu xảy ra cao hơn trong đường tiêu hóa. Vì vậy khi ngừng ăn uống các đồ ăn và các thuốc trên trong 1- 2 ngày tình trạng đi ngoài phân đen sẽ hết, ngược lại khi vẫn còn tình trạng đó cần lưu ý đến triệu chứng đau bụng, tiền sử bệnh đường tiêu hóa, gan mật và cần đến các cơ sở y tế để được khám.

Ăn tiết canh làm phân màu đen dễ nhầm lẫn đại tiện ra máu

4. Đi cầu ra máu có nguy hiểm không? 

Đi cầu ra máu tươi nếu chỉ xuất hiện 1-2 lần rồi biến mất thì người bệnh không cần lo lắng. Đây có thể là tình trạng táo bón thông thường, bạn chỉ cần thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt hợp lý sẽ ngăn chặn tình trạng này.

Tuy nhiên nếu đi ngoài máu tươi nhiều lần, nhiều khả năng cơ thể bạn đang mắc một số bệnh lý nguy hiểm. Nếu không được điều trị kịp thời sẽ để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng.

5. Cần làm gì khi đi cầu ra máu?

Các nguyên nhân gây đi cầu ra máu trong phân có thể từ nhẹ đến nặng như lượng máu nhỏ, dính trên giấy vệ sinh, cũng có khi máu có thể chảy thành dạng tia hoặc chảy ồ ạt, gây mất máu, người bệnh dễ bị chóng mặt, ngất xỉu, tụt huyết áp,… Vì vậy, khi có biểu hiện này, bạn nên đi khám bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa càng sớm càng tốt để chẩn đoán, điều trị đúng cách, hạn chế nguy cơ biến chứng và ngăn ngừa bệnh tái phát xem thêm tại https://thaythuocvietnam.vn/

BS. Nguyễn Thị Thu Hiền