Mách bạn cách trị viêm da cơ địa hiệu quả nhất

Bệnh viêm da cơ địa là một tình trạng da đổi màu và phát ban ngứa. Nó thường xuất hiện từ thời thơ ấu và các đợt bùng phát có thể tiếp tục cho đến tuổi trưởng thành. Không có cách trị viêm da cơ địa dứt điểm, nhưng tình trạng này có thể được kiểm soát nếu được chăm sóc thích hợp.

1. Viêm da cơ địa là gì?

Viêm da cơ địa ở người trưởng thành

Thường được gọi là bệnh chàm hoặc chàm dị ứng, đây là tình trạng thường phát triển khi trẻ 5 tuổi và gây ra các vết phát ban cực kỳ ngứa ngáy, da khô và có vảy. Bệnh có xu hướng bùng phát theo chu kỳ, và thường xuất hiện trong thời thơ ấu hoặc trong suốt cuộc đời. Nếu bạn có làn da sáng màu, viêm da cơ địa sẽ trông giống như phát ban đỏ, nếu bạn có làn da sẫm màu có thể phát ban màu nâu, tím hoặc xám.

Bệnh viêm da cơ địa không lây nhiễm, vì vậy bạn không cần lo lắng về khả năng lây nhiễm của bệnh.

2. Nguyên nhân gây viêm da cơ địa

Nguyên nhân chính xác của bệnh viêm da cơ địa vẫn chưa được biết. bệnh có thể do một hoặc nhiều nguyên nhân như: Do hệ thống miễn dịch: Bệnh viêm da cơ địa là tình trạng viêm nhiễm do phản ứng miễn dịch bị định hướng sai dẫn đến gia tăng tế bào viêm trên da của bạn và những tế bào này gây ra nhiều triệu chứng của bệnh viêm da cơ địa.

• Khô da: Những người bị bệnh viêm da cơ địa có xu hướng bị khô da do hàng rào bảo vệ da bị thay đổi. Da dễ bị mất nước và xâm nhập các chất kích ứng. Tất cả điều này dẫn đến phát ban đỏ, ngứa.
• Dị ứng do tiếp xúc với các chất kích ứng: dị ứng là một tình trạng góp phần gia tăng tình trạng viêm trên da và dẫn tới bệnh viêm da cơ địa.

Dị ứng da – một trong những nguyên nhân gây ra bệnh viêm da cơ địa

Sự bùng phát bệnh viêm da cơ địa có thể có nhiều tác nhân khác nhau, nhưng các tác nhân kích hoạt môi trường và lối sống phổ biến bao gồm:

• Tắm nước nóng hoặc tắm lâu
• Gãi
• Mồ hôi
• Thời tiết lạnh, khô
• Xà phòng, chất tẩy rửa và chất tẩy rửa
• Len và vải tổng hợp
• Chất kích thích vật lý (bụi bẩn, cát, khói)
• Chất gây dị ứng (phấn hoa, lông, bụi)
• Stress

3. Triệu chứng của viêm da cơ địa

Triệu chứng chính của bệnh viêm da cơ địa là da khô, ngứa, thường chuyển thành phát ban đỏ khi bùng phát.

Nhiều yếu tố thể chất có thể kích hoạt bùng phát bệnh bệnh viêm da cơ địa. Kết quả là tình trạng viêm làm tăng lưu lượng máu và cảm giác ngứa ngáy. Gãi lúc đó cảm thấy dễ chịu nhưng có thể dẫn đến viêm nhiều hơn và thậm chí nhiễm trùng da.

Bệnh viêm da cơ địa có các triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi:.

Ở trẻ sơ sinh

• Da khô, ngứa, có vảy
• Phát ban trên da đầu hoặc má
• Phát ban có thể nổi bong bóng và chảy dịch trong suốt
• Trẻ sơ sinh có các triệu chứng này có thể khó ngủ do ngứa da, bị nhiễm trùng da do gãi.

Viêm da cơ địa ở trẻ sơ sinh

Triệu chứng ở trẻ em

Các triệu chứng ở trẻ em có thể bao gồm:

• Phát ban ở các nếp gấp của khuỷu tay, đầu gối hoặc cả hai
• Các mảng da có vảy tại vị trí phát ban
• Đốm da sáng hoặc tối
• Da sần dày
• Da cực kỳ khô và có vảy
• Phát ban trên cổ và mặt, đặc biệt là quanh mắt

Triệu chứng ở người lớn

Khô da, có vảy – các dấu hiện điển hình của bệnh viêm da cơ địa

Người lớn bị bệnh viêm da cơ địa có xu hướng có làn da cực kỳ khô và có vảy. Các khu vực thường bị ảnh hưởng bao gồm:

• Mặt sau của đầu gối
• Kẻ gian của khuỷu tay
• Sau gáy
• Khuôn mặt
• Người lớn cũng có nhiều khả năng có các triệu chứng quanh mắt.

Người lớn bị bệnh viêm da cơ địa khi còn nhỏ có thể có các mảng da bị đổi màu hoặc sần sùi, dễ bị kích ứng.

4. Cách trị viêm da cơ địa

Có một số loại thuốc và liệu pháp có thể giúp kiểm soát các triệu chứng viêm da cơ địa. Bao gồm:

4.1 Điều trị bằng thuốc bôi

Các loại kem bôi là cách trị viêm da cơ địa hàng đầu

• Kem chống viêm steroid tại chỗ. Các loại kem hoặc thuốc mỡ corticosteroid giúp kiểm soát tình trạng ngứa và giúp phục hồi làn da của bạn. Bạn nên sử dụng chúng đúng theo chỉ dẫn, vì lạm dụng có thể gây ra tác dụng phụ khó chịu như làm mỏng da hoặc mất sắc tố.
• Kem chứa kháng sinh, thuốc kháng nấm, kháng virus: Trong trường hợp có nghi ngờ bội nhiễm vi khuẩn, nấm và virus, bạn nên sử dụng các loại thuốc này theo hướng dẫn của bác sỹ

4.2 Điều trị bằng thuốc uống hoặc tiêm

Điều trị viêm da cơ địa bằng thuốc uống hoặc tiêm

• Thuốc chống viêm Steroid đường uống: Trong những trường hợp nghiêm trọng, bác sỹ có thể kê toa prednisone hoặc các loại corticosteroid đường uống khác để giúp kiểm soát tình trạng viêm. Những loại thuốc này chỉ được sử dụng trong thời gian ngắn do các tác dụng phụ khá phổ biến, chẳng hạn như lượng đường trong máu cao , bệnh tăng nhãn áp, trẻ em chậm lớn và vết thương chậm lành hơn.
• Dupilumab: Loại thuốc tiêm mới được FDA chấp thuận này có thể điều trị cho những người bị viêm da cơ địa nặng không thành công với các lựa chọn điều trị khác.
• Thuốc kháng sinh, thuốc kháng virus hoặc thuốc chống nấm: Nếu viêm da cơ địa bị nhiễm trùng, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn sẽ kê toa các loại thuốc này để loại bỏ nhiễm trùng và giảm các triệu chứng của bạn.
• Uống thuốc dị ứng hoặc chống ngứa: Thuốc kháng histamine — chẳng hạn như fexofenadine hoặc cetirizine — có thể làm giảm ngứa. Cần tham vấn bác sỹ của bạn  khi sử dụng.

4.3 Điều trị bằng các phương pháp khác

Liệu pháp ánh sáng trị viêm da cơ địa

• Băng ướt: Phương pháp chuyên sâu này được thực hiện bằng cách bôi kem steroid, sau đó quấn da bằng băng ướt trong các đợt bùng phát nghiêm trọng, bạn chỉ có thể thực hiện phương pháp điều trị này trong môi trường bệnh viện.
• Liệu pháp ánh sáng: Những người bị bùng phát nghiêm trọng sau các phương pháp điều trị truyền thống thường được sử dụng liệu pháp ánh sáng. Trong quá trình điều trị này, một lượng tia cực tím có kiểm soát được chiếu trên da của bạn. Loại trị liệu này không được khuyến cáo trong thời gian dài, vì cuối cùng nó có thể làm tăng nguy cơ ung thư da và lão hóa sớm.

4.4. Cách chăm sóc khi bị viêm da cơ địa

Một số cách chăm sóc sau đây sẽ giúp làm giảm tình trạng da bị viêm, giảm ngứa, ngăn chặn các đợt bùng phát:

Cần kết hợp nhiều biện pháp để đẩy lùi viêm da cơ địa

• Dưỡng ẩm ít nhất hai lần mỗi ngày: Sử dụng kem, dầu, thuốc xịt, thuốc mỡ hoặc kết hợp các sản phẩm này, các sản phẩm không có nước hoa hoặc thuốc nhuộm.
• Sử dụng các loại kem chống ngứa: Kem hydrocortisone không kê đơn (OTC) có thể tạm thời làm giảm ngứa liên quan đến viêm da cơ địa.
• Tránh gãi: Nếu da của bạn bị ngứa, hãy thử ấn vào nó thay vì gãi. Nếu con bạn bị viêm da cơ địa, hãy cắt móng tay cho trẻ và cân nhắc việc cho trẻ đeo găng tay khi ngủ.
• Tắm bột yến mạch: Khi bạn ngâm mình trong bồn tắm, hãy rắc bột yến mạch dạng keo lên nước tắm. Nó sẽ giúp khóa độ ẩm trong da của bạn và làm dịu làn da bị viêm, ngứa. Sau khi ngâm, lau khô và thoa kem dưỡng ẩm khi da vẫn còn ẩm.
• Mặc quần áo thoải mái: Tránh mặc quần áo chật hoặc dễ trầy xước có thể làm cho tình trạng ngứa trở nên tồi tệ hơn, giữ vệ sinh nơi ở.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm: Nếu không khí trong nhà hoặc môi trường làm việc của bạn quá khô, nó có thể làm cho các triệu chứng viêm da cơ địa của bạn trở nên tồi tệ hơn. Máy tạo độ ẩm bổ sung độ ẩm cho không khí, có thể giúp ích cho tình trạng của bạn.
• Mua xà phòng không có màu nhân tạo, chất tẩy và nước hoa: Xà phòng dịu nhẹ, không mùi là tốt nhất cho người bị viêm da cơ địa.
• Giảm căng thẳng: Vì căng thẳng và lo lắng có thể kích hoạt viêm da cơ địa nên yoga, thiền hoặc thư giãn có thể hữu ích trong việc kiểm soát các triệu chứng.

 BS Trần Tuấn Anh