Nhận biết sớm triệu chứng và biến chứng của bệnh sốt xuất huyết

Bệnh sốt xuất huyết Dengue (SXH) do virus Dengue gây ra thường khởi phát đột ngột. Bệnh thường dễ lây lan thành dịch. Các ca bệnh điển hình thường diễn biến qua 3 giai đoạn gồm giai đoạn sốt – khởi phát, giai đoạn nguy hiểm – toàn phát và giai đoạn hồi phục. Cũng có khi bệnh chuyển từ sốt xuất huyết Dengue sang sốt xuất huyết Dengue nặng gây ra những biến chứng nghiêm trọng. Dưới đây chia sẻ cách nhận biết sớm sốt xuất huyết Dengue và những biến chứng của bệnh sốt xuất huyết thường gặp.

Sốt xuất huyết có triệu chứng gì?

Giai đoạn khởi phát đặc trưng bằng sốt

• + Sốt cao đột ngột, liên tục.
• + Buồn nôn.
• + Da sung huyết.
• + Đau cơ, đau khớp.
• + Nhức hai hố mắt.
• + Trẻ nhỏ thí bứt rứt, quấy khóc, trẻ lớn hơn thì than nhức đầu, chán ăn.

Giai đoạn nguy hiểm dễ dẫn đến sốt xuất huyết biến chứng nặng

Thường từ ngày thứ 3 đến thứ 7 sau sốt, kéo dài 24-48h. Bệnh nhân có thể còn sốt hoặc giảm sốt và xuất hiện thêm các biểu hiện:

+ Tràn dịch màng phổi, màng bụng, phù nề mi mắt, gan to và có thể đau.

+ Có thể biểu hiện sốc: vật vã, bứt rứt hoặc li bì, lạnh các đầu chi, da lạnh ẩm, mạch nhanh nhỏ, huyết áp tụt.

+ Xuất huyết: mức độ từ nhẹ ở da,niêm mạc đến nặng xuất huyết nội tạng.

Da: xuất hiện dạng chấm, nốt, mảng rải rác mặt trước hai cẳng chân và mặt trong cánh tay, bụng, đùi, mạng sườn.
Niêm mạc: chảy máu mũi, lợi, kinh nguyệt kéo dài.
Nội tạng: xuất huyết tiêu hóa.

Giai đoạn hồi phục

• Xảy ra 1-2 ngày sau giai đoạn nguy hiểm,kéo dài 2-3 ngày sau đó.
• Người bệnh hết sốt, thể trạng tốt dần lên, thèm ăn, huyết động ổn định.

Với mỗi giai đoạn bệnh sẽ có những lưu ý trong theo dõi và chăm sóc khác nhau. Cũng thông qua việc phân loại giai đoạn bệnh này mà người thân có thể phát hiện sớm các dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm để kịp thời đưa người bệnh nhập viện. Cần lưu ý đặc biệt trong khoảng thời gian từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 của bệnh. Đây là giai đoạn dễ chuyển biến thành biến chứng nặng cần được cấp cứu kịp thời.

Sốt xuất huyết có nguy hiểm không?

Sốt xuất huyết năm nào cũng xuất hiện nhưng năm nào cũng có các ca tử vong đáng tiếc. Phần lớn các ca sốt xuất huyết tử vong đều là những ca sốt xuất huyết nặng hoặc sốt xuất huyết biến chứng. Dưới đây là 3 nhóm biến chứng của bệnh sốt xuất huyết thường gặp nhất.

Sốt xuất huyết biến chứng sốc

• Sốc thường diễn ra vào ngày thứ 3 – 7 của bệnh. Trước khi chuyển sang giai đoạn sốc người bệnh luôn xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo trước.
• Hội chứng sốc là do hiện tượng tăng tính thấm thành mạch dẫn đến tràn dịch đa màng. Tiếp đó là tụt huyết áp, suy tuần hoàn và tử vong.
• Ở Việt Nam thường gặp các ca sốc sốt xuất huyết do nhiễm virus Dengue chủng DEN 1 và DEN 2.

Sốt xuất huyết biến chứng xuất huyết tạng

• Xuất huyết tiêu hóa và xuất huyết não là 2 tình trạng xuất huyết nặng có thể gây tử vong cao. Ngay cả khi nếu thoát chết người bệnh cũng vẫn phải sống chung với di chứng nhất là trường hợp xuất huyết não.
• Thường gặp ở các bệnh nhân có bệnh mạn tính trước đó. Như xơ gan, viêm gan, phình động mạch, loét đường tiêu hóa.
• Một số trường hợp xuất huyết nặng do sử dụng sai cách thuốc hạ sốt như aspirin…

Sốt xuất huyết biến chứng gây suy đa tạng

Các ca sốt xuất huyết biến chứng suy tạng điển hình là suy gan, suy thận, viêm cơ tim, suy tim.

• Đau vùng hạ sườn phải – vùng gan là dấu hiệu thường gặp trong sốt xuất huyết. Tuy nhiên tình trạng này sẽ nặng lên nếu tiến triển thành viêm gan cấp, suy gan.
• Viêm gan có thể xả ra và tiến triển nặng lên thành suy gan tối cấp.
• Suy thận cấp thường xảy ra do tụt huyết áp trong sốc và dễ dẫn đến tử vong.
• Tràn dịch màng ngoài tim, suy tim cấp

Để tránh được những biến chứng của SXH Dengue và kịp thời xử lý thì việc theo dõi người bệnh SXH là vô cùng quan trọng. Người bệnh cần được theo dõi liên tục cho đến khi toàn trạng hồi phục và mạch huyết áp ổn định. Tốt nhất ngay khi phát hiện mắc bệnh, người bệnh nên đến khám tại các cơ sở y tế để được tư vấn điều trị sốt xuất huyết theo đúng phác đồ.

BS.Lưu Hoàng Anh