Sốt xuất huyết ở phụ nữ mang thai

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và có thể lây lan thành dịch. Bệnh có nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được theo dõi và điều trị đúng cách. Đối tượng bệnh nhân sốt xuất huyết Dengue ở phụ nữ mang thai có thể gây nguy hiểm đến tính mạng cả mẹ và con. Chính vì vậy mà riêng phụ nữ mang thai bị sốt xuất huyết cần được theo dõi và điều trị tại cơ sở y tế.

Diễn biến bệnh sốt xuất huyết ở phụ nữ mang thai

Ở phụ nữ mang thai sốt xuất huyết Dengue cũng diễn biến qua 3 giai đoạn chính: sốt – nguy hiểm – hồi phục.

Giai đoạn sốt

• Sốt cao đột ngột, liên tục, mệt nhiều.
• Nhức đầu, chán ăn, buồn nôn.
• Da xung huyết
• Đau cơ, đau khớp, nhức hai hố mắt.
• Có thể chảy máu dưới da, chân răng, chảy máu cam, ra máu âm đạo bất thường.
• Giai đoạn này ở phụ nữ mang thai rất dễ nhầm với bệnh Cúm và 1 số bệnh khác.

Giai đoạn nguy hiểm

• Thường là từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 của bệnh
• Người bệnh có thể còn sốt hoặc giảm sốt
• Người bệnh có thể có các biểu hiện sau: Vật vã hoặc li bì, lạnh đầu chi, da lạnh ẩm, mạch nhanh nhỏ, huyết áp tụt, kẹt, tiểu ít sẫm màu.
• Xuất huyết dưới da.
• Xuất huyết niêm mạc: chảy máu mũi, lợi, tiểu ra máu, ra máu âm đạo bất thường.
• Cận lâm sàng: Máu cô đặc, tiểu cầu giảm, men gan tăng.
• Ngoài các dấu hiệu trên phụ nữ có thai phải lưu ý thêm các dấu hiệu :  thai ít máy, ra máu âm đạo, đau bụng cơn và bụng co cứng liên tục, đau dữ đội có thể triệu chứng của suy thai,  rau bong non, sinh non, trẻ sinh nhẹ cân. Trong lúc chuyển dạ trẻ có thể bị suy thai cấp.
• Tuy nhiên chưa có bằng chứng khoa học có sự truyền vi rút Dengue từ mẹ sang con trong bào thai khi chưa có chuyển dạ.

Giai đoạn hồi phục

Sau 1 đến 2 ngày của giai đoạn nguy hiểm, bệnh nhân hết sốt, toàn trạng tốt lên, thèm ăn, huyết động ổn định, tiểu nhiều.

Sốt xuất huyết ở phụ nữ mang thai có nguy hiểm không?

• Bà bầu mắc sốt xuất huyết ở giai đoạn đầu mang thai khá nguy hiểm. Virus sẽ tác động vào cơ quan tạo máu của mẹ và con, gây ra rối loạn đông máu, nhất là việc giảm số lượng và chất lượng tiểu cầu. Dễ dẫn đến sảy thai, thai dị tật bẩm sinh, thai chết lưu.
• Ngoài ra, SXHD vào giai đoạn chuyển dạ có thể gây băng huyết sau sinh do bệnh làm giảm tiểu cầu. Nặng hơn nữa là tình trạng rối loạn đông máu dẫn đến nguy cơ tử vong cho bà bầu và thai nhi.

Sốt xuất huyết ở phụ nữ mang thai rất nguy hiểm

Điều trị sốt xuất huyết ở phụ nữ mang thai

• Không có vác xin dự phòng sốt xuất huyết Dengue cho phụ nữ mang thai và không có thuốc điều trị đặc hiệu.
• Chỉ có thể điều trị triệu chứng.
• Những trường hợp nhẹ bệnh nhân có thể tự khỏi trong vòng vài ngày.
• Nếu sốt cao > 38,5 độ, cần đến đi khám tại các cơ sở Y tế để được cho thuốc hạ nhiệt, nới lỏng quần áo, chườm ấm.
• Còn sốt < 38,5 độ có thể uống bù nước ORESOL, nước hoa quả và chườm mát.
• Thuốc hạ sốt: Paracetamol có thể dùng cho phụ nữ có thai
• Điều trị sốt xuất huyết dengue phải được điều trị ở bệnh viện chuyên khoa lây hoặc khoa hồi sức có kết hợp với sản khoa.
• Chế độ ăn: Thức ăn nhẹ dễ  tiêu như cháo, súp, sữa, sinh tố…
• Chế độ nghỉ ngơi hợp lý, tránh lo nghĩ căng thẳng, gắng sức.

Những lưu ý trong điều trị sốt xuất huyết ở phụ nữ mang thai

• Không tự dùng thuốc, truyền dịch khi không có chỉ định của bác sỹ.
• Không dùng các thuốc hạ sốt khác không phải paracetamol.
• Cần theo dõi ở các khoa cấp cứu hoặc khoa lây và có sự kết hợp chuyên môn của bác sỹ sản khoa.
• Sốt xuất huyết khi chuyển dạ là cực kỳ nguy hiểm, có nguy cơ băng huyết sau sinh và có thể tử vong.

Phòng bệnh sốt xuất huyết Dengue

• Tránh muỗi đốt
• Ngủ màn kể cả ban ngày
• Mặc quần áo dài tay, dùng kem, dầu chống muỗi.
• Diệt loăng quăng bọ gậy
• Đậy kín các dụng cụ chứa nước, lật úp khi không sử dụng.
• Thu dọn các đồ vật có đọng nước quanh nhà như: Vỏ đồ hộp, chai lọ, …
• Diệt côn trùng bằng hóa chất
• Dọn rác ở các bãi đất trống
• Tăng cường khơi thông san lấp những vũng đọng nước mưa.
• Diệt muỗi: Dùng vợt điện, bình xịt muỗi, nhang muỗi.
• Dọn dẹp nhà cửa ngăn nắp, sạch thoáng, không treo nhiều quần áo tránh làm chỗ cho muỗi ẩn nấp.
• Tránh đi nghỉ ở vùng có nhiều ao tù nước đọng hay rừng rậm có nhiều muỗi.

BS Trịnh Quang Hoan

Trung tâm y tế quận Long Biên