Suy giảm nhận thức hậu covid – Những điều bạn cần biết

Theo tổ chức Y tế thế giới WHO, Suy giảm nhận thức hậu Covid là một trong những triệu chứng phổ biến nhất sau khi mắc bệnh Covid bên cạnh triệu chứng mệt mỏi và khó thở.

1. Thế nào là suy giảm nhận thức hậu covid?

Suy giảm nhận thức hậu Covid được hiểu là tình trạng giảm một hoặc nhiều khả năng nhận thức ở các bệnh nhân đã từng mắc Covid. Các khả năng nhận thức có thể bao gồm như trí nhớ, khả năng phán đoán, khả năng nhận biết, khả năng xử lý thông tin, khả năng tập trung…

Suy giảm nhận thức hậu Covid là gì?

Thông thường, suy giảm nhận thức đơn thuần là một quá trình lão hóa bình thường xảy ra ở những người lớn tuổi. Các triệu chứng của suy giảm nhận thức có thể ổn định trong nhiều năm hoặc cải thiện theo thời gian, ít ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày của bạn. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, suy giảm nhận thức nhẹ có thể tiến triển thành sa sút trí tuệ hoặc bệnh lý Alzheimer.

Suy giảm nhận thức ở các bệnh nhân sau mắc Covid thường không phân biệt tuổi tác, mức độ nặng hay nhẹ tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng khi bạn mắc COVID-19. Điều đó đồng nghĩa với việc những bệnh nhân phải dùng tới máy thở và các thiết bị hỗ trợ đa chức năng khi còn điều trị COVID-19 thì sự suy giảm nhận thức sau khi khỏi bệnh càng nặng hơn.

Xem thêm: Tổng quan về chứng suy giảm nhận thức

2. Triệu chứng của suy giảm nhận thức hậu covid

Trên thực tế, các triệu chứng của suy giảm nhận thức hậu Covid khó nhận ra bởi các triệu chứng thường rất nhỏ, không ảnh hưởng đáng kể tới cuộc sống, sinh hoạt nên dễ dàng bị bỏ qua.

Các triệu chứng của suy giảm nhận thức

Dưới đây là một số dấu hiệu cho thấy nhận thức bị suy giảm:

• Quên mất các cuộc hẹn hoặc sự kiện đã được lên lịch trước, thậm chí quên đường xá, địa chỉ và những thứ quen thuộc.Tình trạng hay quên ngày một nặng
• Không thể tập trung, thường lơ đãng khi làm một việc gì đó như đọc sách, xem phim, trò chuyện,..
• Gặp khó khăn trong việc trình bày vấn đề, đưa ra quyết định hay phán đoán một sự việc
• Dễ mất phương hướng và trở nên bốc đồng hơn, khó kiểm soát các cảm xúc của bản thân, thường xuyên cảm thấy lo âu , thờ ơ với thế giới xung quanh, có thái độ hung hăng, cáu kỉnh, hay giận dỗi, khó chịu

Xem thêm: Suy giảm nhận thức chủ quan – Những vấn đề cần lưu tâm

3. Cách điều trị suy giảm nhận thức hậu Covid

Một số biện pháp cải thiện suy giảm nhận thức hậu Covid mà bạn có thể áp dụng bao gồm:

3.1. Chế độ ăn uống khoa học

Một chế độ ăn uống khoa học, hợp lý sẽ giúp cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể. Từ đó không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh, tăng cường hệ miễn dịch mà còn cải thiện trí nhớ. Một số lưu ý về chế độ ăn uống hàng ngày mà bạn nên ghi nhớ bao gồm:

• Ăn nhiều các trái cây, rau củ (cải xoăn, bông cải xanh, súp lơ, cần tây, cam, quýt, ổi, kiwi,…), các thực phẩm chứa omega-3 ( các thu, cá hồi, hàu, các trích, đầu cá,…). Omega-3 là một chất giúp tăng cường sự truyền tải dopamine – một chất dẫn truyền thần kinh, có vai trò quan trọng trong điều khiển các hoạt động như nhận thức, trí nhớ, tâm trạng, giấc ngủ,… của não bộ và cơ thể.

Omega-3 giúp tăng cường nhận thức và hoạt động của não bộ

• Hạn chế các thức ăn nhiều đường hoặc chất béo bão hòa, các chất kích thích, thực phẩm cay nóng. Đây là các thực phẩm khi đưa vào cơ thể làm cơ thể tăng cường quá trình oxy hóa và cản trở các chức năng nhận thức.
• Uống đủ 2,5 lít nước mỗi ngày là một trong những chìa khóa quan trọng giúp phục hồi các triệu chứng hậu Covid bao gồm cả suy giảm nhận thức.

3.2. Chế độ luyện tập

Các chuyên gia khẳng định ngoài việc xây dựng chế độ ăn uống khoa học thì việc tập thở, tập thể dục thường xuyên và có lối sống lành mạnh có thể ngăn chặn các yếu tố nguy cơ gây suy giảm nhận thức hậu Covid:

• Tập thở: Ngồi thẳng lưng, một tay đặt lên bụng và tay kia đặt trên ngực; Hít vào từ từ và sâu qua mũi và cảm nhận bụng bạn phình ra; Rồi từ từ thở ra bằng miệng; Lặp lại 5-6 lần trong ngày, mỗi lần làm trong 10-15 phút. Thực tế, nhiều bệnh nhân kiên trì tập thở và kết quả chứng sương mù não và giảm trí nhớ phục hồi một cách ngoạn mục.

Tư thế và cách tập thở đúng

• Tập thể dục thường xuyên: các hoạt động thể dục được khuyến khích bao gồm đi bộ, đạp xe, bơi lội, … không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh mà còn cải thiện sức khỏe tim mạch và tăng cường khả năng ghi nhớ của não bộ. Vì vậy, hãy dành ít nhất 15 phút mỗi ngày để vận động cơ thể. Ngoài ra, Thiền hoặc yoga có thể cải thiện được tình trạng đầu óc căng thẳng. Một vài vận động nhẹ nhàng trong lúc nghỉ giải lao cũng giúp lưu thông tuần hoàn máu và giúp hệ thần kinh hoạt động tốt hơn
• Tham gia các hoạt động xã hội sẽ giúp người bệnh tiếp thu và học hỏi được nhiều điều mới, giúp cải thiện trí nhớ.

3.3. Ngủ đủ giấc

Việc thức đêm hoặc ngủ không đủ giấc khiến đầu óc không tỉnh táo, khó có thể tập trung vào công việc, làm giảm khả năng ghi nhớ, dần dần dẫn đến trí nhớ bị giảm sút. Chính vì vậy, bạn cần nghỉ ngơi đầy đủ và cố gắng ngủ ngon, ngủ đúng giờ và ngủ đủ 7-8 giờ mỗi ngày để giảm nhanh, hiệu quả các triệu chứng của Suy giảm nhận thức hậu Covid.

Ngủ đủ giấc giúp giảm triệu chứng của suy giảm nhận thức hậu Covid

3.4. Rèn luyện trí não, giảm stress

Bạn có thể rèn luyện trí não bằng cách sắp xếp công việc theo thứ tự quan trọng và lên kế hoạch, lịch trình hằng ngày, tránh làm nhiều công việc một lúc hoặc làm nhiều hoạt động nối tiếp nhau. Tốt nhất bạn nên có thời gian nghỉ ngơi khi hoàn thành một công việc, dành thời gian tham gia các buổi hẹn hò, tụ họp với bạn bè, đi dạo,…Việc liên lạc, kết nối với gia đình bạn bè có thể làm cho bạn cảm thấy phấn chấn hơn và giữ cho bộ não của bạn hoạt động tốt hơn.

Bên cạnh đó, bạn nên tìm cho bản thân một số hoạt động mới để thư giãn và cải thiện khả năng ghi nhớ của não bộ, từ đó giúp giảm các triệu chứng của Suy giảm nhận thức hậu Covid như học thêm một ngôn ngữ mới, học vẽ tranh, học nấu ăn, chơi nhạc cụ, cờ vua, cờ tướng, giải câu đố,…. Ngoài ra, nghe nhạc cũng là một cách để thúc đẩy sự dẻo dai của thần kinh, giảm bớt cảm xúc tiêu cực và cải thiện chất lượng cuộc sống.

BS Hà Thị Linh

Xem thêm: Chứng rối loạn nhận thức thể giảm trí nhớ – Kiến thức cần biết