Liệu pháp Surfactant trong điều trị suy hô hấp sơ sinh

Bệnh màng trong là bệnh thường gặp gây suy hô hấp và tử vong ở trẻ non tháng. Surfactant là chất có thành phần gồm 80% phospholipids (phosphatidylcholine và phosphatidylglycerol); 10% neutral lipids (cholesterol và axit béo) và10% proteins có vai trò chính tạo màng film ổn định, giảm sức căng bề mặt.Ở trẻ đẻ non, hệ thống emzyme xúc tác sự tổng hợp surfactant bởi các phế bào II chưa hoàn chỉnh. Do vậy những trẻ đẻ non thường có nguy cơ cao phát sinh bệnh này.

Các yếu tố gây thiếu surfactant tiên phát thường xảy ra ở trẻ sanh non, giới nam, sanh đôi con thứ hai, sanh mổ, hoặc chủng tộc da trắng. Thiếu Surfactant thứ phát xảy ra trong trường hợp: mẹ tiểu đường, trẻ sinh ngạt, viêm phổi hoặc xuất huyết phổi, viêm phổi hít phân su hay ngộ độc Oxygen,…

Surfactant thường được sử dụng trong hội chứng suy hô hấp ở trẻ sinh non. Trước đây thường dùng kỹ thuật bơm surfactant qua nội khí quản và cho thở máy. Hiện nay, kỹ thuật bơm surfactant ít xâm lấn ngày càng được sử dụng rộng rãi. Trẻ bị suy hô hấp nên được dùng surfactant điều trị sớm. Nên dùng surfactant điều trị cho trẻ ≤ 26 tuần khi cần FiO2 > 0,30 và đối với trẻ >26 tuần cần FiO2 > 0,40. Dùng surfactant liều thứ 2 đôi khi thứ 3 nên thực hiện nếu có bằng chứng SHH tiến triển. Có nhiều phương pháp và kĩ thuật bơm surfactant khác nhau nên được cân nhắc trong các trường hợp.

Lợi ích về lâm sàng của liệu pháp surfactant
• Cải thiện thông khí phổi
• Cải thiện oxy hóa máu
• Giảm tần suất dò khí (tràn khí màng phổi, ứ khí phế nang…)
• Giảm tỷ lệ tử vong và bệnh tật
• Giảm tỷ lệ tàn tật nặng

Ths.Bs Nguyễn Thị Kim Nhi

Nguồn: Nội khoa Việt Nam