Thuốc kháng histamin H1
1. Thuốc kháng Histamin H1 là gì?
Histamin là chất trung gian hóa học quan trọng trọng phản ứng viêm, dị ứng, bài tiết dịch vị, chất dẫn truyền thần kinh. Histamin không có ứng dụng lâm sàng, nhưng các thuốc kháng histamin có những ứng dụng điều trị quan trọng.
Trong cơ thể, receptor của histamin chia làm 4 nhóm có vị trí phân bố và tác dụng khác nhau đối với các cơ quan. Receptor H1 phân bố chủ yếu ở cơ trơn, tế bào nội mô, có tác dụng gây co thắt khí phế quản, giãn mạch, tăng tính thấm thành mạch. Nhóm thuốc kháng histamin là nhóm thuốc làm giảm hoặc làm mất các tác dụng sinh học của histamin. Thuốc kháng histamin H1 chủ yếu sử dụng trên lâm sàng trong điều trị các bệnh dị ứng. Nhóm thuốc được chia thành 2 thế hệ:
- Thế hệ 1: Qua hàng rào máu não dễ dàng → tác dụng trên receptor H1 cả trung ương và ngoại vi nên có tác dụng an thần, chống nôn. Đặc điểm của thế hệ 1 có thời gian tác dụng ngắn. Các thuốc thường dùng trên lâm sàng gồm: Clopheniramin, promethazin, diphenhydramin, alimemazin,…
- Thế hệ 2: Rất ít đi qua hàng rào máu não → ít tác dụng trên receptor H1 trung ương, chỉ có tác dụng trên H1 ngoại vi, nên không có tác dụng an thần, chống nôn. ưu điểm thuốc nhóm này là thời gian tác dụng kéo dài, nên chỉ dùng 1 lần/ ngày. Các thuốc thuộc nhóm này bao gồm: Loratadin, fexofenadin, cetirizin, levocetirizin…
2. Tác dụng của thuốc kháng histamin H1
Các tác dụng của nhóm thuôc kháng histamin H1 là:
- Tác dụng an thần: chủ yếu các thuốc thế hệ 1
- Tác dụng chống nôn, chống say tàu xe: thế hệ 1
- Tác dụng chống ho: yếu, kém các thuốc chống ho trung ương
- Tác dụng gây tê tại chỗ: Diphenhydramin, promethazin gây tê tại chỗ > procain, nên được sử dụng trên bệnh nhân dị ứng với thuốc tê tại chỗ thông thường
Ths Mai Phương Thanh
Nguồn: Nội khoa Việt Nam