Tiếp cận và xử trí COPD đợt cấp thường xuyên

Trong thực hành lâm sàng, có những bệnh nhân bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) có cùng mức độ tắc nghẽn nhưng xuất hiện đợt cấp nhiều hơn những bệnh nhân khác. Kiểu hình (Phenotype) ‘Đợt cấp thường xuyên’ mô tả một nhóm bệnh nhân COPD ổn định và riêng biệt với đặc điểm có nguy cơ cao xuất hiện các biến cố cấp tính tái đi tái lại trong diễn tiến tự nhiên của bệnh, được xác định bởi có ít nhất hai đợt cấp hoặc ít nhất một đợt cấp phải nhập viện trong một năm trước đó. Các đợt cấp phải cách nhau ít nhất 4 tuần sau khi ngưng điều trị đợt cấp trước đó hoặc cách 6 tuần sau khởi đầu của đợt cấp trước nếu không điều trị.

  • Gia tăng phản ứng viêm toàn thể và viêm đường thở trong và ngoài đợt cấp (tăng CRP, fibrinogen, IL-6); Sụt giảm nhanh FEV1 .
  • Nhạy cảm với nhiễm virus, nhiễm khuẩn hô hấp & vi khuẩn định cư. Các đợt cấp nhiễm khuẩn thường do người bệnh mắc phải chủng vi khuẩn mới, chưa diệt sạch khuẩn của đợt cấp nhiễm khuẩn trước đó hoặc tăng số lượng vi khuẩn của cùng loại vi khuẩn định cư.
  • Bệnh đồng mắc nặng (trầm cảm, tăng nguy cơ bệnh tim mạch), giảm chất lượng cuộc sống, tăng nhập viện và tử vong.

Điều trị COPD đợt cấp thường xuyên dùng LAMA hiệu quả hơn LABA trong vai trò giảm đợt cấp (bằng chứng loại A) và giảm nhập viện (bằng chứng loại B), cải thiện chất lượng cuộc sống, ít tác dụng phụ khi dùng kéo dài. Phối hợp LABA/ LAMA là lựa chọn thay thế trên bệnh nhân có nhiều đợt cấp khi LAMA đơn độc kém hiệu quả. ICS /LABA giúp giảm đợt cấp nhưng làm tăng nguy cơ viêm phổi. LABA/LAMA ưu thế hơn ICS/LABA trong phòng ngừa đợt cấp. Nếu bệnh nhân vẫn thường xuyên có nhiều đợt cấp nên được dùng phối hợp 3 thuốc LABA/ LAMA/ICS.

Đỗ Thị Tường Oanh

Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch – TP.HCM

Trích: “Tạp chí Thời sự Y học” tháng 03/2017

Nguồn Nội khoa Việt Nam

 

Chuyên Khoa

Thuốc và biệt dược