Viêm quanh khớp vài và những điều cần biết

Viêm quanh khớp vai (chiếm 90%) là nguyên nhân hàng đầu gây đau vai, trong đó đông đặc khớp vai là thể bệnh thường hay gặp nhất của viêm quanh khớp vai.

1. Viêm quanh khớp vai là gì

Viêm quanh khớp vai là tình trạng viêm tổ chức phần mềm quanh khớp vai (gân cơ, dây chằng, bao hoạt dịch, bao khớp) mà không có tổn thương ở sụn và xương khớp vai, làm cho người bệnh hạn chế vận động một phần do đau.

Viêm quanh khớp vai gồm 4 thể:

• Viêm quanh khớp vai cấp tính
• Viêm quanh khớp vai mạn tính
• Thể giả liệt
• Thể đông cứng khớp vai

2. Nguyên nhân của bệnh viêm quanh khớp vai

• Thoái hóa gân do tuổi tác: thường xảy ra ở người trên 50 tuổi.
• Nghề nghiệp lao động nặng có các chấn thương cơ học lặp đi lặp lại, gây tổn thương các gân cơ quanh khớp vai như gân cơ trên gai, cơ nhị đầu cánh tay.
• Tập thể thao quá sức, chơi một số môn thể thao đòi hỏi phải nhấc tay lên quá vai như chơi cầu lông, tennis, bóng rổ, bóng chuyền.
• Chấn thương vùng vai do ngã, trượt, tai nạn ô tô, xe máy.
• Do thoái hóa, viêm hoại tử có hoặc không có lắng đọng calci, rách đứt không hoàn toàn hoặc rách đứt hoàn toàn gân cơ chóp xoay.
• Do bất động quá lâu. Bệnh nhân do chấn thương xương đòn, xương bả vai.. được bó bột hoặc mang đai hay áo cố định quá 4 tuần sau khi tháo thì khớp bị viêm dính hạn chế vận động.
• Một số bệnh lý khác: tim mạch, hô hấp, tiểu đường, ung thư vú, thần kinh.

3. Nguyên nhân và triệu chứng của bệnh viêm quanh khớp vai

Bệnh viêm quanh khớp vai cấp tính:

• Đau xuất hiện đột ngột, đau gây mất ngủ, đau lan toàn bộ vai, lan lên cổ, lan xuống tay, đôi khi xuống tận bàn tay.
• Vai sưng to nóng. Có thể thấy khối sưng bùng nhùng ở trước cánh tay tương ứng với túi thanh mạc bị viêm. Có thể có sốt nhẹ.
• Hạn chế vận động khớp vai

Bệnh viêm quanh khớp vai mạn tính:

• Đau ít hơn trong viêm cấp, đau tăng khi làm các động tác co cánh tay đối kháng.
•  Ít hạn chế vận động khớp.
• Thường gặp tổn thương gân cơ nhị đầu và gân cơ trên gai. Thường có điểm đau nhói khi ấn tại điểm bám tận gân bó dài của gân cơ nhị đầu cánh tay (mặt trước của khớp vai, dưới mỏm quạ 1cm) hoặc gân trên gai (mỏm cùng vai).

Thể giả liệt:

• Đau dữ dội kèm theo tiếng kêu răng rắc, có thể xuất hiện đám bầm tím ở phần trước trên cánh tay sau đó vài ngày.
• Đau kết hợp với hạn chế vận động rõ, mất động tác nâng vai chủ động, trong khi vận động thụ động hoàn toàn bình thường.

Thể đông cứng khớp vai

• Triệu chứng:
  •  Ở giai đoạn đau khớp vai, người bệnh đau cả khi nghỉ ngơi, đau nhiều về đêm. Đau tăng với bất kỳ vận động nào của cánh tay kèm theo hạn chế vận động khớp vai. Khớp vai cứng, không thể chải đầu hoặc gãi lưng được, đưa tay ra trước ra sau đều bị hạn chế.
  • Giai đoạn khớp vai đông cứng khiến hạn chế vận động khớp vai tăng dần đến mức khớp vai như bị đông cứng lại.
  • Giai đoạn tan đông với tầm vận động của khớp vai tăng dần nhưng chậm chạp trong nhiều tháng, có khi hàng năm.

4. Dự phòng viêm quanh khớp vai

• Tránh lao động quá mức, tránh các động tác dạng quá mức hay nâng tay lên cao quá vai.
• Tránh các chấn thương ở vùng khớp vai.
• Phát hiện và điều trị sớm các trường hợp đau vai đơn thuần và đau vai cấp.

DS. Nguyễn Thị Bạch Tuyết