Cách uống thuốc tránh thai hàng ngày đúng cách và 1 số lưu ý

Thuốc tránh thai hằng ngày là một phương pháp tránh thai được nhiều chị em phụ nữ lựa chọn. Đây là một biện pháp mang lại hiệu quả cao, dễ sử dụng và tiếp cận, mang lại nhiều lợi ích khác. Việc hiểu rõ hơn về tác dụng, ưu điểm cũng như một số tác dụng không mong muốn của thuốc sẽ giúp ta có cái nhìn tổng quan và chính xác về thuốc tránh thai hằng ngày. Bài viết sau hy vọng có thể có giúp bạn có thêm kiến thức về cách uống  thuốc tránh thai hằng ngày:

1. Thuốc tránh thai hàng ngày là gì?

Thuốc tránh thai

Là thuốc tránh thai dạng viên uống có chứa hormone nhằm kiểm soát hoạt động của buồng trứng và tử cung, từ đó ngăn ngừa khả năng thụ thai của người uống

Thuốc tránh thai hàng ngày có thể được bào chế dưới dạng đơn thuần ( thành phần chỉ có progestin) hoặc dưới dạng kết hợp ( thành phần gồm cả progestin và một Estrogen tổng hợp là ethinyl – estradiol) tuy vậy tác dụng tránh thai chủ yếu đến từ progestin, thành phần Estrogen được thêm vào nhằm giải quyết hiện tượng chảy máu thấm giọt khi sử dụng Progestin gây ra.

1.1. Ưu điểm của thuốc tránh thai hàng ngày:

Sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày có thể giúp điều hòa kinh nguyệt và giảm đau bụng kinh

• Hiệu quả tránh thai cao: Nếu tuân thủ đúng hướng dẫn về liều lượng và thời gian sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày thì hiệu quả tránh thai có thể đạt được là 99%

Thuốc tránh thai hàng ngày dạng kết hợp phối hợp nhiều cơ chế tránh thai đồng thời từ đó mang lại hiệu quả tránh thai cao khi được tuân thủ sử dụng đúng.

• Ít gây tác dụng phụ: bằng việc đưa vào cơ thể đều đặn một lượng nhỏ hormone sinh dục nữ thuốc tránh thai hàng ngày là một biện pháp tránh thai an toàn với đa số nếu được sử dụng và tuân thủ đúng chỉ dẫn của bác sĩ.
• Giúp người dùng chủ động trong việc phòng tránh thai ngoài ý muốn và khi ngừng sử dụng thuốc tác dụng ngừa thai sẻ được loại bỏ, có thể mang thai ngay nếu có nhu cầu.
• Giảm đau và giảm số lượng máu hành kinh, làm giảm đau trong các dạng khác nhau của lạc nội mạc tử cung, điều chỉnh các rối loạn kinh nguyệt.

Bằng cách đưa vào cơ thể một lượng steroid ngoại sinh giúp tạo nên các kì kinh giả, đều đặn giúp tránh được phiền toái do phóng noãn gây ra vào giữa chu kỳ, từ đó giúp giảm đau bụng kinh, giảm lượng máu kinh và tạo nên những chu kỳ kinh đều đặn,

Đối với các bệnh nhân có lạc nội mạc tử cung, các thuốc tránh thai hàng ngày cũng được chỉ định nếu thất bại hoặc chống chỉ định với dùng NSAIDs.

• Không làm ảnh hưởng đến khoái cảm

1.2. Một số tác dụng phụ của thuốc tránh thai hàng ngày

Việc sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày có thể có một số tác dụng ngoài ý muốn các tác dụng ngoài ý muốn này thường đến từ thành phần estrogen trong thuốc, tuy nhiên rất ít trường hợp phải ngưng thuốc

• Nguy cơ tắc mạch đối với dạng thuốc tránh thai kết hợp gặp ở người có nguy cơ huyết khối, bệnh van tim, hậu thấp, trong vòng 6 tuần đầu hậu sản nếu cho con bú, trong vòng 3 tuần đầu hậu sản nếu không cho con bú và có yếu tố nguy cơ khác của tắc mạch, người đột biến tăng đông máu. Tuy nhiên với các tác dụng phụ nghiêm trọng như trên sẽ được bác sĩ cân nhắc kỹ càng giữa lợi ích và tác hại của việc dùng thuốc và cân nhắc sử dụng các biện pháp tránh thai khác.

• Thay đổi tính chất hành kinh dưới nhiều hình thức như thay đổi lượng máu kinh, độ dài kỳ kinh …

Tình trạng này diễn ra trong thời gian đầu sử dụng thuốc, do thuốc tránh thai chưa cung cấp được lượng hormone ổn định cho cơ thể gây nên sự rối loạn kinh nguyệt. Đa số trường hợp kinh nguyệt sẽ trở về bình thường sau từ 2 – 3 tháng dùng thuốc. Trường hợp vô kinh kéo dài cần phải đình chỉ tạm thời việc dùng thuốc tránh thai hàng ngày và chuyển sang một biện pháp tránh thai khác.

Một số tác dụng phụ của thuốc tránh thai hàng ngày

• Đau đầu, căng vú, nhức đầu, buồn nôn: là các triệu chứng thường thấy và đa số chỉ diễn ra ở mức độ nhẹ, mất đi sau thời gian ngắn dùng thuốc do việc bổ sung estrogen liên tục gây nên các triệu chứng của cường estrogen.
• Một số triệu chứng hiếm gặp khác như rụng tóc, tăng giữ muối nước gây phù do tác dụng từ nguồn gốc androgen của progesteron.

2. Cách uống thuốc tránh thai hàng ngày

Để đạt được hiệu quả tránh thai tốt nhất và tránh những tác dụng phụ không mong muốn chúng ta cần hiểu rõ cách uống thuốc tránh thai hàng ngày sao cho đúng.

2.1 Đối với vỉ 21 viên

– Cách uống thuốc tránh thai hàng ngày với vỉ đầu tiên:

• Uống viên đầu tiên của vỉ thuốc càng sớm càng tốt trong chu kỳ, trong vòng 3 ngày đầu của chu kỳ kinh
• Mỗi ngày uống 1 viên, vào cùng một thời điểm nhất định.
• Tiếp tục uống thuốc theo chiều chỉ dẫn của mũi tên, đến khi hết vỉ thuốc
• Khi uống xong viên cuối cùng của vỉ, nghỉ thuốc đúng 7 ngày

– Cách uống thuốc tránh thai hàng ngày với các vỉ tiếp theo:

• Viên đầu tiên được uống sau 7 ngày sau khi chấm dứt vỉ thuốc trước đó ( sau khi uống viên cuối cùng của vỉ thuốc trước đó, ngưng đúng 7 ngày, rồi bắt đầu uống viên đầu tiên của vỉ thuốc mới)
• Uống theo trình tự và điều kiện tương tự.

2.2 Đối với vỉ 28 viên

Vỉ thuốc tránh thai 28 viên với 7 viên giả dược có màu khác so với các viên còn lại

– Vỉ 28 thành phần bên trong có thể là 28 viên progestin nồng độ thấp hoặc 21 viên tránh thai kết hợp (chứa estrogen và progestin) và 7 viên giả dược.

– Ưu điểm của vỉ 28 viên so với vỉ 21 viên là bổ sung vào các ngày không cần thuốc bằng giả dược giúp người dùng duy trì thói quen uống thuốc mỗi ngày.

– Cách uống thuốc tránh thai hàng ngày tương tự như vỉ 21 viên, bắt đầu uống viên đầu tiên từ ngày thứ nhất của chu kỳ kinh nguyệt và không muộn quá 5 ngày sau khi bắt đầu hành kinh và tiếp tục uống mỗi ngày cho đến khi hết vỉ.

– Sau khi uống hết vỉ thứ nhất có thể chuyển ngay sang uống vỉ thứ 2 ở ngày tiếp theo mà không cần ngưng thuốc một thời gian, tránh được tình trạng quên thuốc.

3. Những lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày

– Nếu muốn thuốc phát huy tác dụng tránh thai tốt nhất thì cần phải biết cách uống thuốc tránh thai hàng ngày hiệu quả, đúng thời gian, đúng quy định.

– Thời gian uống thuốc nên cố định trong ngày nhằm tạo ra thói quen uống thuốc đúng giờ, tránh quên thuốc

– Nên uống thuốc vào buổi sáng để có thể uống bù vào buổi chiều hoặc tối nếu quên thuốc

Nên duy trì thói quen uống thuốc đều đặn hàng ngày vào một giờ nhất định

– Nếu muốn thay đổi giờ uống thuốc nên bắt đầu thay đổi khi sử dụng một vỉ mới và luôn thay đổi theo hướng thời gian tiến lên với khoảng thời gian trì hoãn không quá 12 giờ

– Uống thuốc theo đúng chiều mũi tên và theo từng vỉ

– Một số thuốc làm giảm hiệu quả tránh thai như thuốc chống động kinh, thuốc kháng lao, thuốc chống trầm cảm, hormone tuyến giáp, thuốc nhuận tràng …

– Đối với thuốc tránh thai hàng ngày dạng đơn thuần do thành phần chứa hàm lượng progestin rất thấp nên người dùng phải tuân thủ nghiêm ngặt cách dùng phải được bắt đầu không muộn hơn ngày thứ 5 của chu kỳ kinh nguyệt, nếu bắt đầu muộn hơn ngày thứ 5 phải bắt buộc sử dụng thêm bao cao su hoặc tránh giao hợp trong 48 giờ sau khi dùng thuốc

4. Nếu quên uống thuốc hoặc nôn sau khi uống cần làm gì?

– Quên uống 1 viên thuốc bất cứ thời điểm nào trong vỉ thuốc, phát hiện được trong ngày hôm sau: uống ngay viên thuốc bị quên ngay khi phát hiện ra, sớm nhất có thể được. Đêm hôm đó, vẫn tiếp tục uống viên thuốc thường lệ. Tiếp tục đến hết vỉ thuốc, Không cần phải áp dụng tránh thai bổ sung.

– Quên uống 2 viên thuốc của 2 ngày liên tiếp nhau. Cách xử trí lệ thuộc vào khoảng cách từ lúc vỉ thuốc được bắt đầu cho đến thời điểm quên thuốc

• Vỉ thuốc bắt đầu chưa được 7 ngày

Khi đó uống bù một viên bị quên ngay khi phát hiện ra, sớm nhất có thể. Ngày hôm đó vẫn tiếp tục uống một viên, từ ngày hôm sau, tiếp tục vỉ thuốc bình thường, phải dùng một biện pháp tránh thai bổ sung nếu có giao hợp sau đó, cho đến khi đã bắt đầu lại tối thiểu được 7 ngày

• Khi đã bắt đầu vỉ thuốc được tối thiểu 7 ngày

Khi đó uống bù ngay viên bị quên. Ngày hôm đó vẫn tiếp tục uống viên thuốc tiếp theo.  Từ ngày hôm sau, tiếp tục vỉ thuốc bình thường. Không cần phải sử dụng biện pháp tránh thai bổ sung

• Khi đã uống thuốc được hơn 2 tuần

Có thể ngưng hẳn vỉ thuốc, chờ có kinh. Ngày kinh đầu tiên sẽ bắt đầu ngay vỉ mới.

Hoặc uống bù một viên ngay. Ngày hôm đó vẫn tiếp tục uống viên bị quên. Ngày hôm sau uống 2 lần 1 viên. Và buộc phải bắt đầu một vỉ mới ngay sau vỉ cũ, không có khoảng trống và chấp nhận không có kinh chu kì đó

– Nên làm gì khi bị nôn sau khi uống thuốc tránh thai:

Nếu bị nôn sau khi uống hoặc vài tiếng sau khi uống, nên uống bổ sung một viên ngay sau đó và tiếp tục uống các viên tiếp theo như bình thường.

BS Nguyễn Thị Quỳnh An