Bị nám da! Tại sao nám da xảy ra ở phụ nữ nhiều hơn nam giới?

Nám da là một dạng hay gặp của sạm da, là tình trạng tăng sắc tố trên da, làm vùng da tổn thương có màu nâu, nâu đen hay xanh đen. Nám da không gây đau nhức ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ và tâm lý của người bị nám da. Để hiểu hơn về nám da chúng ta hãy cùng tìm hiểu bài viết dưới đây.

1 Nám da là gì?

Hình ảnh nám da

Nám da xảy ra do rối loạn quá trình sinh sắc tố melanin và sự phân bố sắc tố melanin trong tế bào thượng bì đôi khi cả tế bào trung bì da. Dẫn đến nhiều sắc tố tập trung ở một vùng da nhất định gọi là hiện tượng nám da. Biểu hiện bên ngoài khi bị nám da là những mảng tăng sắc tố màu nâu, nâu đen hoặc xanh đen không có vảy, không ngứa, không đau. Nám da gặp ở bất kỳ vùng da nào của cơ thể nhưng thường nhiều hơn ở vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời như trán, má, dưới cằm, cổ …

2 Nguyên nhân gây nên nám da

Nám da xảy ra do kết quả của các nguyên nhân dưới đây:

2.1 Do suy giảm nội tiết tố nữ

Bị nám da do suy giảm nội tiết tố nữ

Sự suy giảm nội tiết tố nữ đặc biệt là estrogen là một trong những nguyên nhân gây nám da. Estrogen là một hormon sinh dục ngoài tác dục trên hệ sinh dục còn có tác dụng kiểm soát nồng độ  MSH (hormon kích thích sản xuất melanin dưới da). Do vậy, khi có sự rối loạn nội tiết trong cơ thể làm nồng độ MSH tăng lên, tăng lắng đọng melanin dưới da gây nám da. Nguyên nhân này thường hay gặp ở những phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh, phụ nữ có thai, sau sinh con…

2.2 Lão hóa da do sự gia tăng các gốc tự do

Quá trình chuyển hóa luôn diễn ra bên trong cơ thể, quá trình này sẽ tạo ra các gốc tự do, theo thời gian cùng sự lão hóa của cơ thể các gốc tự do tích tụ ngày càng nhiều. Sự tích tụ nhiều gốc tự do có thể phá hủy màng tế bào làm da bị tổn thương và dễ bị tác động của yếu tố môi trường gây nên bị nám da.

2.3 Do lạm dụng mỹ phẩm

Nám da do lạm dụng mỹ phẩm

Việc lạm dụng mỹ phẩm trong làm đẹp có thể gây nám da. Một số người do sử dụng những mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, kém chất lượng sau một thời gian làm da bị kích ứng, tổn thương hoặc do lạm dụng những sản phẩm tẩy trắng da làm da bị bào mòn và yếu dần dễ bị các yếu tố môi trường tác động gây nên nám da.

2.4 Do tác hại của ánh nắng mặt trời

Để bảo vệ da trước tác động của ánh nắng mặt trời tế bào hắc tố ở da tăng sản xuất melanin. Vì thế khi da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời thì vùng da đó sẽ tăng tích tụ melanin và hình thành các đám hay mảng nám da. Đây cũng là lý do giải thích tại sao nám da hay gặp ở vùng da hở như mặt, cổ… Ngoài ra tia cực tím trong ánh nắng mặt trời còn làm phá hủy tế bào phá vỡ cấu trúc bình thường của da làm cho da bị mất nước, mất đàn hồi, khô da thậm chí ung thư da.

Ánh nắng mặt trời là nguyên nhân chính gây nám da

2.5 Do dinh dưỡng không hợp lý

Nếu như bạn có chế độ ăn uống không lành mạnh như ăn nhiều đồ dầu mỡ, đồ cay nóng hay sử dụng chất kích thích như rượu, bia thường xuyên có thể làm cho tình trạng nám da nặng hơn. Hay một chế độ ăn thiếu dinh dưỡng như thiếu vitamin đặc biệt là vitamin B12 hay các acid béo tốt sẽ làm giảm nồng độ glutathione (một chất chống oxy hóa trong cơ thể) làm cho da nhanh bị lão hóa hơn dễ hình thành nám da hơn.

2.6 Do những nguyên nhân khác

Ngoài những nguyên nhân kể trên thì một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng nám da có thể liên quan đến di truyền. Khoảng 30% số người bị nám da có người thân trong gia đình cũng bị nám da. Hay những tình trạng lo lắng, căng thẳng, stress cũng làm cho tình trạng nám da tiến triển nhanh hơn.

Stress có thể gây nám da.

3 Vì sao nám da xảy ra ở phụ nữ nhiều hơn nam giới?

Nám da có thể xảy ra ở cả nam và nữ nhưng thường gặp nhiều hơn ở phụ nữ, nguyên nhân dẫn đến điều này có thể do:

Nội tiết tố khác nhau: mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể là một nguyên nhân gây nám da. Và ở phụ nữ thường có sự rối loạn nội tiết tố nhiều hơn nam giới nên hay gặp tình trạng nám da nhiều hơn.

Độ dày của da: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, da của nam giới dày gấp 7-8 lần da của nữ giới. Nên da của nam giới ít bị tác động của ánh nắng mặt trời hơn, melanin ít được sản xuất hơn và ít hình thành nám da hơn.

Nám da thường gặp ở phụ nữ nhiều hơn nam giới.

Do tác động từ mỹ phẩm: Việc lạm dụng mỹ phẩm có thể gây nên nám da. Mà tỷ lệ nam giới sử dụng mỹ phẩm ít hơn nữ giới rất nhiều, điều này giải thích tại sao tỷ lệ nam giới ít bị nám da hơn phụ nữ.

Do lượng collagen: Collagen là một protein giúp duy trì tính đàn hồi của da. Theo nghiên cứu, hàm lượng collagen ở nam thường cao hơn ở nữ nên da của nam giới thường săn chắc, mịn màng hơn da nữ giới. Ở phụ nữ sự lão hóa da sau tuổi 30 thường gặp hơn ở nam giới nên tình trạng nám da ở nữ cũng hay gặp hơn.

4 Phòng ngừa, hạn chế tác động gây nám da

Để phòng ngừa và hạn chế tác động gây nám da, các bạn nên lưu ý một số biện pháp dưới đây:

4.1 Nên có một chế độ ăn uống lành mạnh

Ăn nhiều hoa quả và rau xanh, các thực phẩm giàu vitamin A,D, E, uống ít nhất 1,5-2 lít nước một ngày giúp bạn có một làn da căng mịn, tràn đầy sức sống. Hạn chế ăn các thực phẩm cay nóng, dầu mỡ, các chất kích thích như cà phê, rượu bia..

Chế độ ăn uống lành mạnh hạn chế nám da

4.2 Hạn chế tác động từ ánh nắng mặt trời

Ánh nắng mặt trời là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng nám da. Vì thế chúng ta nên hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời đặc biệt vào khoảng thời gian có mật độ tia UV cao từ 11-16 giờ. Khi bắt buộc phải tiếp xúc nên bôi kem chống nắng ít nhất 20-30p trước khi ra ngoài, bôi lại sau mỗi 2h bên cạnh đó chúng ta nên sử dụng thêm các phương tiện như áo chống nắng, mũ rộng vành, kính râm…

Hạn chế tác động từ ánh nắng mặt trời là một biện pháp phòng nám da hữu hiệu.

4.3 Chế độ sinh hoạt nghỉ ngơi hợp lý

Ngủ đủ giấc, ít nhất 8 tiếng một ngày giúp da có thời gian thư giãn, thải độc hạn chế được sự tiến triển của nám da. Luôn giữ tâm trạng lạc quan, vui vẻ tránh căng thẳng stress sẽ hạn chế tình trạng rối loạn nội tiết gây nám da

4.4 Cẩn thận với các loại mỹ phẩm không rõ nguồn gốc.

Tìm hiểu rõ về nguồn gốc, thành phần, chất lượng của các mỹ phẩm trước khi sử dụng, tránh sử dụng những mỹ phẩm kém chất lượng giúp hạn chế được tình trạng  bị nám da.

Nên thử các mỹ phẩm vào vùng da mỏng như mặt trong cẳng tay xem có tình trạng kích ứng da không trước khi dùng lên mặt.

Lựa chọn mỹ phẩm đúng nguồn gốc chất lượng trước khi sử dụng để phòng nám da.

Nám da là vấn đề không quá xa lạ đối với phụ nữ, mặc dù không gây nguy hiểm nhưng ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ và tâm lý của phái đẹp. Bài viết trên chia sẻ cho các bạn một số thông tin về tình trạng nám da để các chị em có thể tự phòng ngừa hạn chế tối thiểu gặp phải nám da.

BS Lê Thị Thảo