Phát hiện và điều trị tiền đái tháo đường – hướng tiếp cận tích cực dự phòng hoặc làm chậm xuất hiện bệnh Đái tháo đường typ 2

– Đái tháo đường typ 2 : G/đ cuối của quá trình tiến triển lâu dài.

– Khởi nguồn là tình trạng kháng insulin.

– Các YTNC và giảm tiết insulin của tế bào β làm xuất hiện ĐTĐ týp 2 lâm sàng.

– Diễn tiến tự nhiên: Kháng insulin -> Tiền ĐTĐ -> ĐTĐ týp 2

– Phát hiện kịp thời, can thiệp  tích cực có hiệu quả vào 2 giai đoạn đầu có thể dự phòng hoặc làm chậm xuất hiện ĐTĐ typ 2.

Xem thêm: Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị đái tháo đường

1. Mối liên quan tiền đái tháo đường

– IGT : Chủ yếu liên quan đến kháng insulin ở ngoại biên.

– IFG : Thường do sự gia tăng tân sinh đường ở gan và rối loạn chức năng tiết insulin của tế bào β.

2. Cơ chế sinh tiền đái tháo đường

– Kháng insulin : Cơ chế trung tâm.

– RLCN tế bào β, giảm hiệu ứng của incretin.

– Tiết insulin có thể tăng hoặc bắt đầu giảm.

– Giảm tiết insulin nổi trội ở IFG, giảm nhạy

– Cảm insulin rõ hơn ở IGT.

– Nếu giảm tiết inssulin thì cả ở pha nhanh và pha chậm.

– RLCH glucose hiếm khi xuất hiện đơn độc, thường do béo phì trung tâm gây kháng insulin kèm theo THA, RLLP, VXĐM, rối loạn ly giải fibrin và hiện tượng viêm.

– Tăng huyết áp, rối loạn lipid máu gia tăng ở tiền đái tháo đường so với glucose máu bình thường

Xem thêm: Cơ chế kháng insulin

3. Kết luận

– Phát hiện, điều trị tiền ĐTĐ là cần thiết và có hiệu quả dự phòng hoặc làm chậm xuất hiện ĐTĐ týp 2, chiến lược quan trọng cần phải được tiến hành.

– Can thiệp nhằm cải thiện kháng insulin, điều chỉnh cân nặng phủ hợp (giảm 5-7% so với ban đầu).

– Biện pháp chủ yếu, quan trọng nhất là tiết chế ăn uống, luyện tập thể lực, có tính khả thi, an toàn, kinh tế.

– Can thiệp bằng thuốc tuy hiệu quả song không là lựa chọn hàng đầu, đề phòng tác dụng không mong muốn, chỉ nên phối hợp hoặc khi can thiệp lối sống thất bại.

– Can thiệp ngoại khoa chỉ áp dụng cho người quá cân nhiều mà không điều chỉnh được bằng thay đổi lối sống và/hoặc dùng thuốc.

Xem thêm: Cập nhật liệu pháp Insulin theo ADA/EASD 2015 trong điều trị đái tháo đường týp 2

Nội dung chi tiết xem file dưới đây:

Xem thêm: Hướng dẫn kỹ năng khám lâm sàng và đề xuất xét nghiệm chẩn đoán đái tháo đường

PGS.TS Hoàng Trung Vinh

Học viện Quân Y

Báo cáo tại Hội nghị khoa học Nội khoa toàn quốc 2015