Thuốc nam chữa tiểu đường: Dùng loại nào và dùng thế nào mới tốt?

Sử dụng cây cỏ, thảo dược có nguồn gốc tự nhiên như các loại thuốc nam để điều trị tiểu đường không chỉ phổ biến tại Việt Nam mà còn trên toàn thế giới. Thế nhưng không phải ai dùng thuốc nam chữa tiểu đường cũng đạt được hiệu quả như mong muốn. Điểm khác biệt nằm ở việc người bệnh đã dùng đúng loại và đúng cách chưa.

1. Lợi ích của việc dùng thuốc nam chữa bệnh tiểu đường

Tại Việt Nam, thuốc nam là thuật ngữ dùng để chỉ các loại thực vật, thảo dược có nguồn gốc ở trong nước (khác với thuốc bắc là các loại thảo dược có nguồn gốc từ Trung Quốc). Sở dĩ người bệnh lựa chọn thuốc nam trong hỗ trợ điều trị tiểu đường là do phương pháp này mang lại nhiều lợi ích vượt trội. Có thể kể đến như:

• Ít tác dụng phụ, đặc biệt là trên gan thận.
• Rất phù hợp để sử dụng lâu dài (Điều này rất quan trọng vì tiểu đường là một bệnh mạn tính không thể chữa khỏi và cần kiểm soát cả đời).

• Có hiệu quả tốt trong kiểm soát chỉ số đường huyết, dự phòng và hỗ trợ điều trị các biến chứng của tiểu đường.
• Một số loại có thể dễ dàng mua được. Chi phí điều trị thấp.

Tác dụng của các cây thuốc nam trị tiểu đường không chỉ được khẳng định qua các y văn cổ hay lời truyền miệng từ ông cha. Nhiều nghiên cứu khoa học cũng cho thấy có nhiều loại thảo mộc có tác dụng giúp giảm lượng đường trong máu và hỗ trợ kiểm soát biến chứng tiểu đường.

Với những ưu thế vượt trội, sử dụng thuốc nam trị bệnh tiểu đường đang trở thành phương pháp được nhiều người lựa chọn. Câu hỏi đặt ra là người bệnh nên dùng loại cây nào và dùng như thế nào mới đạt hiệu quả cao.

2. Các loại cây thuốc nam chữa bệnh tiểu đường hiệu quả nhất

Có rất nhiều cây thuốc nam trị tiểu đường được sử dụng hiện nay. Tuy nhiên 4 cây thuốc dưới đây là có phản hồi tốt từ người bệnh và mang hiệu quả toàn diện hơn cả.

2.1. Nhàu – Morinda citrifolia (Noni)

Nhàu đã được sử dụng trong nhiều thế kỷ bởi người dân các đảo Thái Bình Dương để điều trị các bệnh khác nhau, trong đó có tiểu đường.

Nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Hindawi Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine cùng năm 2010 cho thấy: Nhàu có tác dụng giảm đường huyết đáng kể sau 8 tuần thử nghiệm lâm sàng trên 20 người bệnh tiểu đường type 2. Các nhà khoa học tại Đại học Tây Ấn – Ấn Độ còn phát hiện ra, thảo dược này giúp bảo vệ gan rất tốt.

Đặc biệt, theo đại học Hawaii – Mỹ, có 13 nghiên cứu được đăng tải trên Thư viện y khoa Hoa Kỳ chứng minh khả năng giảm thiểu các biến chứng tiểu đường của Nhàu. Theo đó, Nhàu có tác dụng:

• Chống oxy hóa và chống viêm, bảo vệ mạch máu và các dây thần kinh khỏi sự tổn thương do đường huyết cao
• Tăng cường miễn dịch, ngăn ngừa nhiễm trùng, giúp các vết thương nhanh lành, tránh bị hoại tử và cắt cụt chi

2.2. Mạch môn – Radix Ophiopogonis

Nghiên cứu của Đại học Tôn Trung Sơn – Trung Quốc năm 2011 đã tìm ra cơ chế hạ đường huyết của Mạch môn (Radix Ophiopogonis). Theo đó, chiết xuất giàu polysaccharide của Radix Ophiopogonis được chứng minh có tác dụng bảo vệ các tế bào đảo tụy, đồng thời ức chế quá trình hấp thu đường từ thức ăn vào trong máu, từ đó kiểm soát đường huyết hiệu quả.

Các thành phần chính từ cây Mạch môn bao gồm saponin steroid, homoisoflavonoid và polysaccharide còn có tác dụng bảo vệ thận cho bệnh nhân tiểu đường. Nghiên cứu của trường Đại học Y học cổ truyền Thượng Hải  cho thấy: Mạch môn làm giảm triglycerid máu, giảm lượng ure và albumin niệu ở những người tiểu đường đã bị biến chứng thận sau 12 tuần sử dụng. Đặc biệt, Mạch môn còn rất hiệu quả trong việc ức chế các yếu tố gây hỏng màng lọc cầu thận, giúp chống xơ hóa thận và suy thận hiệu quả.

2.3. Câu kỷ tử – Fructus lycii

Tác dụng nổi trội của Câu kỷ tử là khả năng phòng ngừa và giảm nguy cơ mù lòa do biến chứng mắt của bệnh tiểu đường. Đây cũng là một trong các biến chứng nguy hiểm và thường gặp ở người bệnh tiểu đường.

Một nghiên cứu mới được công bố tháng 1 năm 2021 của Viện nghiên cứu mắt Singapore khẳng định: Câu kỷ tử là “loại quả mọng” được sử dụng như một giải pháp hỗ trợ để cải thiện thị lực cũng như giúp cân bằng các rối loạn chuyển hóa trong cơ thể.

Các chuyên gia đến từ Đại học Seoul – Hàn Quốc cũng từng cho biết: 3 hoạt chất pyrimidinedione, rutinoside và axit ascorbic trong Câu kỷ tử có tác dụng bảo vệ các mạch máu nhỏ tại mắt khỏi tổn thương do đường huyết cao, giúp phòng ngừa và cải thiện hiệu quả bệnh võng mạc đái tháo đường.

2.4. Hoài sơn – Rhizoma Dioscoreae

Nghiên cứu của Bệnh viện Đại học Y Trung Quốc năm 2016 đã thống kê và ghi nhận bài thuốc đông y phổ biến nhất điều trị đái tháo đường là bài Lục vị địa hoàng hoàn có tác dụng làm giảm nguy cơ nhiễm toan ceton ở bệnh nhân tiểu đường. Một trong các thành phần chính của bài thuốc là Hoài sơn.

Cũng trong một nghiên cứu khác của các nhà khoa học thuộc Đại học Trung Quốc Hồng Kông: 5 vị thuốc bao gồm Hoài sơn, Sơn thù du, Ngũ vị tử, Phục linh, Trạch tả đều có tác dụng điều trị đái tháo đường (tiểu đường). Không những vậy chúng còn là thành phần quan trọng trong công thức hỗ trợ điều trị loét bàn chân do đái tháo đường.

Hoài sơn cũng được phát hiện có tác dụng tích cực trong điều trị bệnh thần kinh ngoại biên do tiểu đường thông qua cơ chế tăng cường yếu tố tăng trưởng thần kinh NGF. Người bệnh sử dụng Hoài sơn kết hợp các thảo dược, hoạt chất sinh học chống biến chứng khác có thể nhận được sự cải thiện rõ rệt các tình trạng tê bì chân tay, nóng rát da, chai sần da, đau do biến chứng thần kinh ngoại biên tiểu đường gây nên.

Xem thêm

Cách chăm sóc vết thương cho người tiểu đường

3. Những lưu ý khi sử dụng thuốc nam chữa bệnh tiểu đường

Cho dù an toàn và ít tác dụng phụ hơn các thuốc tây y xong việc sử dụng thuốc nam chữa tiểu đường vẫn thận trọng. Người bệnh cần chú ý:

• Không nên tự ý sử dụng thuốc nam theo kinh nghiệm, thuốc nam không rõ nguồn gốc xuất xứ và thành phần để điều trị tiểu đường.
• Tránh xa các bài thuốc nam được quảng cáo “chữa khỏi hoàn toàn, trị dứt điểm bệnh tiểu đường…”
• Kiểm tra chỉ số đường huyết thường xuyên trong suốt quá trình điều trị
• Ngay khi có các triệu chứng bất thường như đói cồn cào, tay chân run rẩy, vã mồ hôi lạnh, thèm ăn, sụt cân nhanh, choáng váng… cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị.
• Không bỏ thuốc đã được bác sĩ kê đơn và duy chế độ ăn, tập luyện cho người tiểu đường theo đúng hướng dẫn.

Hiện nay, dưới sự tiến bộ của kỹ thuật sản xuất hiện đại, các thảo dược thuốc nam được bào chế dưới dạng viên nén giúp người bệnh thuận tiện hơn khi sử dụng, đồng thời giúp đảm bảo đủ hàm lượng hoạt chất để phát huy tác dụng hiệu quả hơn. Người bệnh có thể tìm hiểu thêm về các sản phẩm có các thành phần như Nhàu, Câu kỷ tử, Mạch môn, Hoài sơn như đã nêu ở trên để kiểm soát tiểu đường và đặc biệt là các biến chứng của bệnh hiệu quả hơn.

Hy vọng những chia sẻ trên đây giúp ích được cho người bệnh có cái nhìn đúng đắn trong việc sử dụng thuốc nam chữa tiểu đường và tìm được loại thuốc nam hỗ trợ tốt nhất cho mình.

BS. Thanh Mai